ทรัพยากรธรรมชาติที่มีความสำคัญที่สุดในบริเวณหมู่เกาะกระคือ แนวปะการัง ซึ่งมีความหลากหลายและความโดดเด่นของชนิดปะการัง รวมถึงสิ่งมีชีวิตอีกหลายชนิดที่เข้ามาอาศัยอยู่ในแนวปะการัง แต่ปัจจุบันมีภัยคุกคามที่อาจจะส่งผลต่อความอุดมสมบูรณ์ของแนวปะการังบริเวณหมู่เกาะกระ ซึ่งสามารถสรุปคุณค่าความสำคัญ และภัยคุกคาม ได้ดังนี้
คุณค่าและความสำคัญของแนวปะการังบริเวณเกาะกระ
- ป้องกันชายฝั่งจากการกัดเซาะของคลื่นและกระแสน้ำโดยตรง บริเวณชายฝั่งที่แนวปะการังถูกทำลายจะถูกกัดเซาะอย่างรุนแรงจากคลื่นลมในฤดูมรสุม
- เป็นแหล่งกำเนิดทรายให้กับชายหาดบริเวณเกาะกระ ทั้งจากการสึกกร่อนของโครงสร้างหินปูน การกัดกร่อนโดยสัตว์ทะเลบางชนิดและจากกระแสคลื่น ซึ่งทำให้หินปูนปะการังแตกละเอียดเป็นเม็ดทรายที่ขาวสะอาด อาจกล่าวได้ว่าหาดทราย ที่วางไข่ของเต่าทะเล และความสวยงามของชายหาดเกาะกระเกิดจากแนวปะการัง
- เป็นแหล่งอาหารของมนุษย์และยังเป็นที่อยู่ของสัตว์และพืชนานาชนิดที่อาศัยอยู่เฉพาะในแนวปะการัง เช่น ปลา เต่าทะเล และสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง ได้แก่ หมึก หอย กุ้ง แมงกะพรุน และปลิงทะเล เป็นต้น
- สิ่งมีชีวิตบางชนิดในแนวปะการัง เช่น ทากเปลือย กัลปังหา ผลิตสารพิษเพื่อป้องกันตนเอง สามารถนำมาสกัดใช้ทำยา เช่น ยาต่อต้านโรคมะเร็ง ยาต้านจุลชีพและน้ำยาป้องกันการตกผลึกและแข็งตัว เป็นต้น
- เป็นเสมือนห้องทดลองทางนิเวศวิทยา ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ได้มีการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับระบบนิเวศในแนวปะการังในประเทศไทยเพิ่มขึ้น และมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ ในอนาค
- เป็นแหล่งท่องเที่ยวใต้ทะเลที่มีความสวยงาม ความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตและน้ำทะเลที่ใสสะอาดสามารถดึงดูดนักท่องเที่ยว ซึ่งหากมีการจัดการที่ดีปะการังจะเป็นทรัพยากรที่มีคุณค่าต่ออุตสาหกรรมท่องเที่ยวการดำน้ำและการถ่ายภาพใต้น้ำ
ความเสื่อมโทรมของแนวปะการังบริเวณเกาะกระ
- การคุกคามจากธรรมชาติ มีหลายสาเหตุ ได้แก่ พายุและคลื่นลม การถูกสัตว์ทะเลบางชนิดกัดกินเป็นอาหาร การระบาดของดาวมงกุฎหนาม ปรากฏการณ์ปะการังฟอกขาว (coral beaching) และการทับถมของตะกอน เป็นต้น
- การคุกคามจากมนุษย์ เช่น การทอดสมอเรือในแนวปะการัง การลากอวนผ่านแนวปะการัง และการตกปลาแบบนันทนาการ เป็นต้น